Sri Chidhambhara Mahathya Vedapadhasthavamulu
Chapters
అథ ఏకోనవింశాధ్యాయః (బ్రహ్మయాగవృత్తాంతము) శ్లో|| ఇన్ద్రాద్యాశ్చ హవిర్భుజో7త్ర పరమానన్దేన నృత్తేక్షణాత్‌ నోజగ్ముః సురసిన్ధురోధషి కృతం యజ్ఞ విధాత్రాఖిలాః| జానన్పుత్రముఖేన హేతుమయమేవాగత్య తిల్వాటవీం వైయాఘ్రాంఘ్రినిదేశతః స అమరాన్ని న్యేముఖం దీక్షితైః| యజ్ఞములో హవిస్సును భుజించెడి ఇంద్రాదులు అచ్చట నృత్తముజూచుటవలన పరమానందమునుపొంది గంగానదియొడ్డున బ్రహ్మచేయుచున్న యజ్ఞమునకెవ్వరును వెళ్ళలేదు. దానికి కారణము కుమారునివలన తెలిసికొని బ్రహ్మయే తిల్లవనమునకు వచ్చి వ్యాఘ్రపాదునియాజ్ఞవలన దేవతలను, దీక్షితులను యజ్ఞమునకు తీసికొనివెళ్లెను. శ్లో|| ఏతస్మిన్న న్తరే బ్రహ్మా యియక్షుశ్చతురాననః| భాగీరథ్యాస్తటం ప్రాప్య తత్రా న్తర్వేదినామని|| దేశే విశాలాం విధివత్‌ శాలామకృత సానుగః| ఇంతలో చతుర్ముఖ బ్రహ్మ యజ్ఞముచేయదలచి గంగా నదియొడ్డునకేగి అచ్చట అంతర్వేది అనుపేరుగల ప్రదేశమున అనుచరులతో కలిసి విశాలమైనశాలనుయథావిధిగానిర్మించెను. శ్లో|| తత్ర సంభృతసమ్భారః పుణ్య చాహని దీక్షితః| ఆజుహావ హవిర్బాగహేతోః సేన్ద్రానథామరాన్‌|| అచ్చట సంబారములను సమకూర్చుకొని పవిత్రమైన దినమున దీక్షలో ప్రవేశించి హవిర్భాగములు తీసికొనుటకు ఇంద్రుడు మొదలగు దేవతలను పిలిచెను. శ్లో|| ఆహుతా అపి తే ధాత్రా వాసవాద్యా దివౌకసః| ఆజగ్ముర్త్నె వతద్యజ్ఞం హవిర్భాగే నిరాదరాః|| ఇంద్రాదిదేవతలు బ్రహ్మపలిచినను హవిర్భాగమందు ప్రీతిలేక ఆయజ్ఞమునకు రాలేదు. శ్లో|| తతః కిమేతదిత్యాశు స విచార్య చతుర్ముఖః| తిల్లారణ్యస్థతాన్సర్వాన్దదర్శ జ్ఞానచక్షుషా|| అనంతరమాచతుర్ముఖుడు ఇదియేమని ఆలోచించి వెంటనే జ్ఞానదృష్టిలో తిల్లారణ్యములోనున్న వారినందరిని చూచెను. శ్లో|| దేవతా హవిరాదాతుమానయేత్యథ నారదమ్‌| ప్రాహిణో త్తద్వనం బ్రహ్మా జ్ఞానార్ణవసుధాకరః|| పిమ్మటజ్ఞానసముద్రమునకు చంద్రుడైన బ్రహ్మ దేవతలను హవిస్సుతీసికొనుటకు తీసికొనిరమ్మని నారదుని ఆవనమునకు బంపెను. శ్లో|| స్కో7పి వేగాత్సమాగత్య నమస్కృత్య నటేశ్వరమ్‌| సవిధే తస్య దేవస్య పరమానన్దనిర్భరాన్‌|| విలోక్య దేవాంస్తానేవమబ్రవీన్నా రదో మునిః| ఆనారదమునియు వేగముగా వచ్చి నటేశ్వరునకకు నమస్కరించి ఆదేవుని సమీపమున పరమానందముతో నిండిన దేవతలను జూచి వారితో నీవిధముగా బలికెను. శ్లో|| యుష్మదాగమ హేతోర్మాం ప్రాహిణోత్పద్మ సమ్భవః| సమాగచ్ఛత తత్రేతి ప్రణనామ పునఃపునః|| మిమ్ములను తీసికొనివచ్చుటకై బ్రహ్మ నన్ను పంపెను. అక్కడకు రండు అని మరలమరల నమస్కరించెను. శ్లో|| నారదోక్తం వచశ్శ్రుత్వా సర్వే దేవాః కృతస్మితాః|| ప్రత్యూచురేవం నృత్తేశభక్తిభావితభావనాః|| నారదుడుచెప్పిన మాట విని దేవతలందరు చిరునవ్వు నవ్వి నటేశునియందు భక్తితో వ్యాపించిన చిత్తము గల వారై వానికి సమాధానము చెప్పిరి. శ్లో|| ఆనన్దతాణ్డవసుధామాకణ్ఠం పిబతాం హి నః| అపవర్గే7థవా స్వర్గే హవిర్భాగే చ నాదరః|| ఆనందతాండవామృతమును కంఠమువరకు త్రాగు చున్న మాకు హవిర్భాగమందుగాని, స్వర్గమందుగాని, మోక్షమందుగాని ప్రీతిలేదు. శ్లో|| నారదో7పి నిశ##మ్యైవం వాక్యమేతద్దివౌకసామ్‌| పిత్రే నివేదయామాస ప్రతిపాలయతే సురాన్‌|| నారదుడును దేవతలయీమాటనిట్లువిని దేవతలకొరకు నిరీక్షించుచున్న తండ్రికి చెప్పెను. శ్లో|| లోకేశో7పి వచశ్శ్రుత్వా నారదస్య మహాయతేః| అనేష్యామ్యహమేవేతి ప్రాప తిల్లవనం జవాత్‌|| మహాబుద్ధివంతుడగు నారదుని మాటవిని బ్రహ్మ నేనే తీసికొనివచ్చెదనని వేగముగా తిల్లవనముకు వచ్చెను. శ్లో|| ఆయాన్తం దూరతో దృష్ట్వా ప్రాప్తదీక్షావిధం విధిమ్‌| గౌరవాదాశు తే ప్రితాః ప్రతిజగ్ముర్దివౌకసః|| దీక్షను స్వీకరించి వచ్చుచున్న బ్రహ్మను దూరము నుండి చూచి యాదేవతలు ప్రీతిజెంది గౌరవముతో వెంటనే ఎదురేగిరి. శ్లో|| ఆన్వితసై#్తస్త త స్తీర్థే శివగఙ్గాభిధానకే| కృతస్నానవిధిర్దేవం ప్రణనామ సభాపతిమ్‌|| పిమ్మట వారితో కలిసి శివగంగయును పేరుగల తీర్థమున స్నానముచేసి దేవుడగు సభాపతికి నమస్కరించెను. శ్లో|| తతః ప్రణమ దేవేశం మూలస్థాననివాసికమ్‌| మునినా వ్యాఘ్రపాదేన సహ తస్యాశ్రయం య¸°|| అనంతరము మూలస్థానమందున్న దేవదేవునకు నమస్కరించి మునియగు వ్యాఘ్రపాదునితో వానియాశ్రమమునకేగెను. శ్లో|| తత్రాసౌ పార్శ్వయోర్దృష్ట్వా వాసవప్రముఖాన్‌ సురాన్‌| బద్దాఞ్జలిపుటో బ్రహ్మా జగాద మధురం వచః|| అచ్చట నాబ్రహ్మ ప్రక్కలయందు ఇంద్రాదిదేవత లను జూచి నమస్కరించుచు తీయనిమాట పలికెను. శ్లో|| అద్యాహమమరాస్సేన్ద్రాః!యజ్ఞంకర్తుంకృతక్షణః| యుష్మాభిర్భుజ్యతాం తత్ర హవిరగ్నౌ వషట్కృతమ్‌| ఇంద్రాదిదేవతలారా! నేడు నేను యజ్ఞముచేయుటకు నిరీక్షించుచుంటిని. మీరక్కడ అగ్నిలో హోమముచేయబడిన హలిస్సును భుజింపుడు. శ్లో|| ఇతి తస్య వచః శ్రుత్వా బ్రహ్మణో నాకవాసినః| కేవలం నతమూర్ధానస్తస్థురేవాకృతో త్తరాః|| ఈవిధముగా నా బ్రహ్మమాటవిని దేవతలు సమాధానము చెప్పక కేవలము తలలుపంచుకొని నిలబడిరి. శ్లో|| దృష్ట్వా స్థితిమిమాం ధీరాం దేవానాంపద్మసమ్భవః| అజానన్ని భావజ్ఞః ప్రాహైరావతవాహనమ్‌| దేవలయొక్క ధైర్యముతో కూడిన ఈస్థితిని చూచి భావమునెరిగిన బ్రహ్మ ఎరుగనివాడువలె ఇంద్రునితో పలికెను. శ్లో|| దివౌకసాం స్థితేరస్యాః హేతురశ్రావి నారదాత్‌| తథైవ దృష్టశ్చాస్మాభిః త్వం కిమత్ర కరిష్యసి|| దేవతలయీస్థితికి కారణమును నారదునివలనవింటిని. అట్లే మాకు కనబడినది నీవిక్కడ నేమిచేయుదువు? శ్లో|| ఇత్యుక్తో దేవదేవేన బ్రహ్మణా పద్మయోనినా| భేత్తాగిరీణాం ప్రాహేదం భీతోలోకపితామహమ్‌|| పద్మసంభవుడు, దేవదేవుడునగు బ్రహ్మ ఇట్లడుగగా పర్వతములను భేదించిన ఇంద్రుడు భయపడుచు బ్రహ్మతో నిట్లనెనె. శ్లో|| ప్రసీద దేవదేవేశ! ప్రజాపతిపితః! ప్రభో! నాపరాద్ధమిహాస్మాభిః శృణు తత్వంవదామ్యహమ్‌|| ప్రజాపతితండ్రియగు దేవదేవ! ప్రభూ! అనుగ్రహింపుము. దీనిలో మాతప్పులేదు. నేను నిజము చెప్పుచుంటిని. వినుము. శ్లో || అనన్దతాణ్డవామ్భోధౌ అగాధే చ నిమజ్జితాః| స్వాధికారే తథాహారే విహారే చ మనో న నః|| మేమగాధమైన యానందతాండవసముద్రములో ముంచబడితిమి. మామనస్సు మాయధికారములయందుగాని ఆహార మందుగాని విహారమందుగాని లేదు. శ్లో|| క్షన్తవ్యమేతదాహూతాః నాగచ్ఛన్నమరా ఇతి| యదాదిష్టం తు భవతా కరిష్యామో7ధునై వతత్‌|| పిలువగనే దేవతలు రాలేదని తప్పును క్షమింపుము. నీవాజ్ఞాపించిన దానినినపుడే చేసెదను. శ్లో || వినయోదితమాకర్ణ్య వ్యాఘ్రపాదౌ బిడౌజసః| యదాహ వజ్రీ తత్సత్యమితి బ్రహ్మాణమబ్రవీత్‌|| వినయముతో దేవేంద్రుడు చెప్పిన మాట విని వ్యాఘ్రపాదుడు 'ఇంద్రుడు చెప్పినది నిజము' అని బ్రహ్మతో పలికెను. శ్లో || తథాపి సేవావసరే సేవన్తాం తాణ్డవేశ్వరమ్‌| స్వస్వాంశేన తథా యజ్ఞే భాగన్స్వాన్స్వాంశ్చ భుంజతామ్‌|| ఐనను సేవాసమయమున మీమీయంశలతో నటేశ్వరునిసేవింతురు గాక అట్లే యజ్ఞములో మీమాభాగములను భుజింతురుగాక. శ్లో || త్రిసహస్రమమీ కిస్తు మునయః ప్రథితౌజసః| అనువ్రజస్తు త్వాం బ్రహ్మన్నలఙ్కుర్వన్తు సంసదమ్‌|| కాని బ్రహ్మా! ప్రసిద్ధమైన తేజస్సుగల ఈ మూడువేల మంది మునులు నీవెంట వచ్చి సభనలంకరించెదరుగాక. శ్లో || వ్యాఘ్రపాదవచశ్శ్రుత్వా విబుధాస్సహవాసవాః| తంప్రశస్య తథా గన్తుం యజ్ఞం ధాత్రానుమేనిరే|| ఇంద్రాదిదేవతలు వ్యాఘ్రపాదుని మాటవిని వానిని పొగడి ఆవిధముగా బ్రహ్మతో యజ్ఞమునకేగుట కంగీకరించిరి. శ్లో || తతో మాధ్యన్దినిం నేత్రైరనుగృహ్య పితామహః| సేన్ద్రైస్సురైశ్చ మునిభిస్సహ శాలాం వివేశ హ|| పిమ్మట బ్రహ్మ కన్నులతో వ్యాఘ్రపాదునను గ్రహించి ఇంద్రాదిదేవతలతోను మునులతోను యజ్ఞశాలను ప్రవేశించెను. ఇతి శ్రీస్కాన్దే మహాపురాణ సనత్కుమారసంహితాయాం శ్రీ మహేశ్వరనన్దిసంవాదే చిదమ్బరమాహాత్య్మే బ్రహ్మణఃతిల్లవనప్రాప్తిర్నాను ఏకోనవింశాధ్యాయః ----0----